Masaż – rodzaje, wskazania i przeciwwskazania do masażu

24-03-2023

Masaż to jedna z najstarszych oraz najczęściej stosowanych metod terapeutycznych, która w zależności od rodzaju może mieć działanie profilaktyczne, przeciwbólowe, przeciwzapalne, relaksacyjne, pobudzające, jak i inne. Polega on na manualnym bądź mechanicznym wykonywaniu różnorodnych technik dotykowych na skórze, stawach, mięśniach oraz tkankach głębokich. W artykule omówione zostaną ogólne informacje dotyczące masażu. Zostaną poruszone wskazania i przeciwwskazania do masażu oraz przybliżona zostanie tematyka rodzajów masażu. Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

Masaż to jedna z najstarszych oraz najczęściej stosowanych metod terapeutycznych, która w zależności od rodzaju może mieć działanie profilaktyczne, przeciwbólowe, przeciwzapalne, relaksacyjne, pobudzające, jak i inne. Polega on na manualnym bądź mechanicznym wykonywaniu różnorodnych technik dotykowych na skórze, stawach, mięśniach oraz tkankach głębokich. W artykule omówione zostaną ogólne informacje dotyczące masażu. Zostaną poruszone wskazania i przeciwwskazania do masażu oraz przybliżona zostanie tematyka rodzajów masażu. Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

Masaż kobiety

Co to jest masaż?

Masaż to metoda terapeutyczna, która polega na manualnym bądź mechanicznym wykonywaniu różnych technik dotykowych, które oddziaływają na tkanki człowieka tj. skórę, mięśnie, stawy oraz tkanki głębokie. Najczęściej odbywa się to przy pomocy rąk terapeuty, różnorodnych urządzeń bądź określonego przyrządu. Ogólnym celem masażu jest poprawa funkcjonowaniu organizmu oraz zapewnienie mu odprężenia i relaksu – poprawa stanu psychofizycznego człowieka. Masaż może mieć różne zastosowanie, takie jak łagodzenie bólu, poprawa krążenia krwi i limfy, redukcja napięcia mięśniowego, zmniejszenie stresu i poprawa samopoczucia. Wykonywany jest on przy użyciu specjalnych technik, które zależą od rodzaju masażu oraz celu, jaki ma się zamiar osiągnąć. Może to być między innymi głaskanie, lekkie ugniatanie, ciężkie ugniatanie, rozciąganie, wibracje czy też drenaż limfatyczny. Warto podkreślić, iż masaż należy do grupy tzw. metod terapeutycznych, które są uznawane za bezpieczne, dlatego też polecany jest często w wielu schorzeniach. Należy jednak pamiętać, iż istnieją różnorodne przeciwwskazania do jego wykonywania. Masaż znajduje zastosowanie w terapii wielu różnorodnych chorób z dziedziny pediatrii, ortopedii, neurologii, neurochirurg i wielu innych.

Jak działa masaż?

Masaż działa na organizm na wiele różnych sposobów, w zależności od rodzaju masażu oraz celu, jaki ma być osiągnięty. Jak masaż może działać na organizm?

  • Przeciwbólowo – masaż może pomóc w zniwelowaniu bólu czy stanów zapalnych poprzez uwalniane napięcia mięśniowego, zmniejszenie stresu, poprawę krążenia krwi i limfy itp.
  • Regeneracyjnie – masaż wspomaga procesy regeneracyjnie organizmu, poprzez zwiększenie przepływu krwi i lepszy dopływ składników odżywczych do tkanek i organów.
  • Usprawniająco - masaż może pomóc także w poprawie ruchomości stawów oraz usprawnieniu pracy mięśni, co wpłynie na poprawę koordynacji ruchowej i lepsze samopoczucie.
  • Relaksacyjnie – masaż zmniejsza napięcia w organizmie i niweluje stres, co wpływa na lepsze samopoczucie, odprężenie, jak i poprawia jakość snu, obniża poziom kortyzolu oraz zwiększa poczucie zadowolenia.
  • Detoksykująco – masaż usuwa toksyny i odpady z organizmu poprzez zwiększenie przepływu krwi i limfy.
  • Wspomagająco - masaż wspiera wiele układów np. układ trawienny, układ limfatyczny czy układ krążenia, co wpływa pozytywnie na stan psychofizyczny człowieka.

Na jakie części ciała wykonuje się masaż?

Masaż może być stosowany na całe ciało tzw. masaż całościowy lub wybrany obszar ciała tzw. masaż częściowy. Dodatkowo, może on obejmować różne partie ciała, w zależności od rodzaju masażu oraz celu, jaki chce się osiągnąć, Najczęściej wykonuje się masaż na mięśniach oraz tkankach miękkich, ale może także obejmować stawy, skórę, powięź czy narządy wewnętrzne. Masaż mięśniowy zazwyczaj wykonywany jest na plecach, karku, ramionach, brzuchu, kończynach dolnych i górnych oraz na okolicach lędźwiowych. Masaż stawów i powięzi często obejmuje okolice kręgosłupa, stawów kolanowych, łokciowych, barkowych i biodrowych, z kolei masaż narządów wewnętrznych najczęściej wykonywany jest na brzuchu.

Na co oddziałuje masaż?

Masaż może oddziaływać na różne obszary organizmu. Do najczęściej wyróżnianych stref zalicza się:

  • Układ krążenia – masaż pomaga w poprawie krążenia krwi, co może wpłynąć na zwiększenie dostarczenia tlenu oraz składników odżywczych do tkanek i narządów, jak i usuniecie szkodliwych substancji z organizmu.
  • Układ limfatyczny – masaż wpływa na stymulowanie przepływu limfy, co pomaga usunąć toksyny oraz odpady metaboliczne z organizmu, jak i wzmocnić układ odpornościowy.
  • Układ nerwowy – masaż pomaga w redukcji napięcia nerwowego, niweluje stres, co wpływa na ogólny stan psychofizyczny człowieka.
  • Układ mięśniowo – szkieletowy (m.in. tkanka mięśniowa, stawy i aparat więzadłowy) – masaż wpływa na rozluźnienie spiętych mięśni, zmniejsza ból i sztywność w stawach oraz zwiększa zakres ruchowy narządów.
  • Układ trawienny (układ pokarmowy i układ wydalniczy wraz z przemianą materii) – masaż brzucha pomaga w poprawie trawienia, zapobiega zaparciom, jak i redukuje objawy chorób jelitowych.
  • Układ oddechowy – masaż poprawia funkcjonowanie całego układu oddechowego, gdyż wzrasta ilość krwi zaopatrzonej w tlen, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju tkanek.
  • Emocje i stan psychiczny – masaż pomaga w redukcji napięć nerwowych, stresu oraz lęku, co ma swoje odzwierciedlenie w poprawie samopoczucia i ogólnej poprawie stanu zdrowia psychicznego.
  • Skóra – masaż pomaga w poprawie krążenia krwi w skórze, co wpływa na jej lepsze dotlenienie oraz odżywienie, poprawę jędrności, elastyczności, jak i również zniwelowaniu cellulitu.

Efekty końcowe masażu zależą od rodzaju masażu, zastosowanych technik, jak i celów, jakie chce się osiągnąć podczas jego wykonywania. Przed wyborem odpowiedniego masażu warto skonsultować się z doświadczonym masażystą (bądź terapeutą), który dobierze odpowiedni rodzaj masażu oraz pomoże osiągnąć zamierzony efekt.

Masaż - rodzaje

Istnieje wiele różnych rodzajów masażu, z których każdy z nich posiada charakterystyczne cechy. Poniżej przedstawiono kilka przykładów najpopularniejszych rodzajów masażu:

Masaż klasyczny

Masaż klasyczny to rodzaj masażu, który wykonywany jest za pomocą technik głaskania, ugniatania, rozcierania, wstrząsania, oklepywania i uderzenia. Ma on na celu zmniejszenie napięcia mięśniowego, łagodzenie bólu oraz poprawę krążenia limfy i krwi w organizmie człowieka. Dodatkowo, do zalet masażu klasycznego zalicza się poprawę samopoczucia i odprężenie, poprawę metabolizmu tkanek, złuszczenie martwego naskórka czy pozytywne oddziaływanie na układ nerwowy.

Masaż relaksacyjny

Masaż relaksacyjny może obejmować całe ciało bądź wybrane partie ciała np. plecy, twarz, stopy. Ma on na celu zmniejszenie stresu i napięcia mięśniowego, redukcję bólu oraz poprawę samopoczucia. Wyróżnia się kilka rodzajów masażu relaksacyjnego, między innymi masaż synchroniczny, masaż rytmiczny, masaż aromaterapeutyczny.

Masaż leczniczy

Masaż leczniczy to rodzaj masażu, który wykonuje się w celu złagodzenia bólu, usprawnienia krążenia krwi i limfy, poprawy ruchomości stawów czy też zmniejszenia stanów zapalnych. Może być on stosowany w różnorodnych sytuacjach np. w przypadku urazów i schorzeń układu kostno-mięśniowego. Masaż leczniczy często stosowany jest w fizjoterapii. Jego techniki przypominają techniki w masażu klasycznym.

Masaż sportowy

Masaż sportowy stosowany jest w celu zwiększenia wydolności organizmu, zredukowaniu bólu, zapobiegania kontuzjom oraz poprawie regeneracji mięśni. Ten rodzaj masażu obejmuje zazwyczaj całe ciało, a jego techniki są dostosowane do rodzaju treningów i sportu, jakie wykonuje osoba masowana. Masaż sportowy polecany jest najczęściej osobom, które aktywnie uprawiają sport.

Masaż refleksologiczny

Masaż refleksologiczny to rodzaj masażu, podczas którego stymuluje się punkty refleksyjne usytuowane na stopach, dłoniach i uszach. Ma on na celu poprawę funkcjonowania narządów wewnętrznych, redukcję stresu oraz zmniejszenie stanów bólowych.

Masaż tajski

Masaż tajski pochodzi z Tajlandii. Wykorzystuje on elementy medytacji, akupresury i jogi. Ma on na celu poprawę elastyczności mięśni i stawów, redukcję bólu i stresu oraz zmniejszenie napięć mięśniowych.

Masaż punktowy tzw. akupresura

Masaż punktowy nazywany jest również akupresurą. Polega on na uciskaniu tzw. punktowym ucisku, konkretnych miejsc na ciele. Jest on masażem, który wykorzystywany jest często w medycynie naturalnej. Akupresura może być zastosowana w celu pobudzenia (masaż pobudzający) bądź uspokojenia (masaż uspokajający).

Masaż limfatyczny tzw. drenaż limfatyczny

Masaż limfatyczny tzw. drenaż limfatyczny wykonywany jest w celu poprawy przepływu limfy, redukcji obrzęków, usprawnienia układu odpornościowego oraz detoksykacji organizmu. Drenaż limfatyczny obejmuje zazwyczaj wybrane partie ciała np. drenaż limfatyczny kończyny dolnej, pachy.

Masaż tkanek głębokich

Masaż tkanek głębokich jej zazwyczaj delikatnym masażem, który ma na celu poprawę ukrwienia tkanek i zwiększenie ich elastyczności. Stosowany jest najczęściej podczas rwy kulszowej, przewlekłych dolegliwości bólowych mięśni, przewlekłych stanów zapalnych, przykurczy tkankowych.

Inne rodzaje masażu

Istnieje mnóstwo różnych rodzajów masaży. Do najbardziej popularnych, oprócz wyżej wymienionych, zaliczyć można masaż ajurwedyjski, masaż lomi lomi, masaż gorącymi kamieniami, masaż gorącą czekoladą, masaż stemplami.

Wskazania do masażu

Kiedy jest potrzebny masaż? Istnieje wiele wskazań do wykonania masażu. Masaż może być wskazany w przypadku wielu schorzeń i dolegliwości, takich jak:

  • Bóle mięśniowe i bóle stawowe, w tym również przykurcze czy porażenia mięśni
  • Rehabilitacja po urazach i kontuzjach np. obrażenia ortopedyczne – skręcenia, złamania, naciągnięcia czy stłuczenia
  • Choroby neurologiczne np. stwardnienie rozsiane
  • Choroby reumatyczne i zwyrodnieniowe stawów
  • Stan po wylewnie oraz innego rodzaju porażenia np. niedowłady
  • Stres oraz napięcia nerwowe
  • Zaburzenia krążenia
  • Zespoły bólowe kręgosłupa
  • Nerwobóle
  • Zaburzenia limfatyczne
  • Problemy ze snem i koncentracją
  • Zaburzenia postawy
  • Zaburzenia układu trawiennego
  • Zaburzenia wyglądu skóry np. niedoskonałości skórne
  • Profilaktycznie

Przeciwwskazania do masażu

Kiedy nie można wykonać masażu? Masaż jest bardzo korzystny dla zdrowia i dobrego samopoczucia człowieka, jednak nie zawsze może być bezpiecznie wykonany. Istnieją, bowiem pewne przeciwwskazania do masażu, do których między innymi zalicza się:

  • Ostre stany zapalne
  • Choroby skóry, w tym również zakażenia skóry
  • Choroby serca i nadciśnienia
  • Choroby krwotoczne lub skłonność do krwawień
  • Choroby nowotworowe
  • Ciąża
  • Złamania lub ciężkie skręcenia
  • Podwyższona temperatura ciała
  • Niezagojone rany i blizny

Masaż – cena i dostępność

Masaż w Polsce jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia w sytuacjach wskazanych medycznie m.in. masaż w ramach rehabilitacji po urazach, operacjach czy w chorobach zwyrodnieniowych stawów. Może być on także wykonany w sposób komercyjny tj. prywatnie. Aby otrzymać refundację za masaż od NFZ, konieczne jest przedstawienie odpowiedniego skierowania od lekarza, który stwierdził wskazania do jego wykonania. Refundacja dotyczy masażu wykonywanego przez specjalistę, najczęściej fizjoterapeutów posiadających odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Warto jednak pamiętać, że procedura uzyskania refundacji za masaż może być złożona oraz bardzo czasochłonna, jak i uzależniona od dostępności miejsc w placówkach medycznych, w których można wykonać takie zabiegi. W przypadku usług komercyjnych tj. w prywatnych gabinetach, dostęp do masażu jej ułatwiony – wykonywany jest najczęściej w szybkim i dogodnym terminie. Dodatkowo, komercyjni usługodawcy oferują dostęp do wszystkich rodzajów masażów.

Cena za masaż uzależniona jest od kilku czynników, między innymi od rodzaju masażu, jego czasu trwania (długość sesji), doświadczenia czy kwalifikacji masażysty, czy także lokalizacji. Ceny mogą się różnić w zależności od miasta czy regionu, w którym ma być wykonany masaż. Szacuje się, że klasyczny masaż bądź masaż relaksacyjny to koszt od 100 do 200 złotych.

Akcesoria do masażu

Istnieje wiele różnych akcesoriów, które mogą być przydatne podczas wykonywania masażu. Wybór akcesoriów do masażu zależy w dużej mierze od rodzaju masażu, preferencji i potrzeb masażysty i klienta. Najczęściej stosowanymi akcesoriami do masażu są:

 

Literatura:

  1. Allen L., Pounda D.M., Masaż leczniczy., 2016.
  2. Celebioglu A., Gurol A., Yildirim Z. K., Buyukavci M., Effects of massage therapy on pain and anxiety arising from intraethecal therapy or bone marrow aspiration in children with cancer, Int J Nurs Pract 2015.
  3. Gwardzik M., Masaż – teoria i praktyka. Podręcznik dla masażystów i fizjoterapeutów., 2016.
  4. Hoyme R.J., Klasyczne i nowoczesne techniki masażu., 2020.
  5. Magiera L., Klasyczny masaż leczniczy., 2007.
  6. Magiera L., Leksykon masażu i terminów komplementarnych., 2001.
  7. Yuan S. L., Matsutani L. A., Marques A. P., Effectiveness of different styles of massage therapy on fibromyalgia: a systematic review and meta-analysis, Man Ther 2015.
  8. Walaszek R., Magiera L., Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej., 2016.
  9. Zborowski A., Masaż klasyczny., 1998.
  10. Zborowski A., Drenaż limfatyczny., 2008.
  11. Zborowski A., Masaż w wybranych jednostkach chorobowych., 2012.

Polecane produkty

Stół do masażu i rehabilitacji Terapeuta M-S7

Stół do masażu i rehabilitacji Terapeuta M-S7

Stół stacjonarny do masażu/ rehabilitacji Terapeuta z elektryczną regulacją wysokości, systemem jezdnym, opcją Pivota, regulowanym zagłówkie...
Składany stół do masażu Bello One

Składany stół do masażu Bello One

Ultralekki stół do masażu na solidnej konstrukcji z drewna bukowego. Producent:Habys
Składany stół do masażu PANDA

Składany stół do masażu PANDA

Stół do masażu dwu sekcyjny, drewniany, o szerokości 60 lub 70 cm. Długość 180 cm. Wysokość regulowana od 64 do 92 cm. Waga wersji 60 cm - 1...
Fotel do masażu Madrid

Fotel do masażu Madrid

Fotel masujący Madrid oferuje szeroki wachlarz technik masażu. Madrid bardzo dobrze sprawdza się w masażu dolnych partii kręgosłupa. Technik...
Fotel do masażu AT-315 - obrotowy

Fotel do masażu AT-315 - obrotowy

Obrotowy fotel z masażem AT-315 posiada możliwość regulacji kąta nachylenia podnóżka i oparcia. Oferuje skanowanie sylwetki, 3 programy auto...
Fotel do masażu Paris

Fotel do masażu Paris

Fotel masujący Paris to model w którym liczy się przede wszystkim wygląd i komfort siedzenia.